Nadpotliwość to schorzenie, które przysparza niektórym z nas wiele kłopotu i wstydu. Utrudnia życie nie tylko choremu, lecz także otoczeniu ze względu na nieprzyjemny zapach. Poznaj przyczyny i metody leczenia nadpotliwości.
Czym jest nadpotliwość?
Nadmierna potliwość to stan, kiedy gruczoły zaczynają produkować ponadprzeciętną ilość potu. Istnieje wiele różnych przyczyn nadpotliwości. Zaburzenie procesu pocenia się może występować przy menopauzie czy nadczynności tarczycy. Szacuje się, że około 3% populacji cierpi z powodu nadpotliwości.
Przyczyny i rodzaje nadmiernej potliwości
Pocenie się, którego doświadczamy na co dzień podczas upałów, wysiłku fizycznego czy stresujących sytuacji jest normalną reakcją naszego organizmu. Jeśli pocenie pojawia się nieoczekiwanie, niezależnie od pory roku i jest bardzo nasilone, mamy do czynienia z nadpotliwością.
Nadpocenie dzielimy na pierwotne i wtórne (klasyfikacja uwzględnia przyczynę nadpotliwości) oraz na ogniskowe i uogólnione (ze względu na powierzchnię, której dotyczy).
- U pacjentów z pierwotną nadpotliwością najczęściej występuje hiperhydroza ogniskowa, rozpoznawana zwykle w dzieciństwie. Problem najczęściej dotyczy dołów pachowych, głowy, twarzy, dłoni i stóp. U ok. 30-50% pacjentów hiperhydroza występuje również u innych członków rodziny.
- Hiperhydroza wtórna uogólniona jest wtórna w stosunku do innych schorzeń. Przyczyną nadmiernej potliwości są leki stosowane w leczeniu innych zaburzeń (leki przeciwdepresyjne: dezypramina, nortryptylina, protryptylina albo niektóre schorzenia. Osoby, które stosują pilokarpinę jako lek na suchość w jamie ustnej lub cynk jako suplement diety, mogą też borykać się z hiperhydrozą. Rozpoznawana zwykle w wieku dorosłym. Dotyczy częściej całego ciała.
Nadpotliwość wtórna pojawia się przez choroby takie jak:
- choroby serca
- nowotwory
- choroby nadnerczy
- uderzenie
- nadczynność tarczycy
- menopauza
- uszkodzenia rdzenia kręgowego
- choroby układu oddechowego
- Choroba Parkinsona
- choroby zakaźne, takie jak gruźlica czy HIV.
Objawy nadpotliwości
O nadpotliwości możemy mówić wtedy, kiedy epizody nadmiernej potliwości występują co najmniej raz w tygodniu, wpływają na komfort życia chorego i otoczenia.
Nadmierna potliwość może się objawiać:
- nadpotliwością trwającą od co najmniej 6 miesięcy „bez przyczyny”
- występowaniem obustronnym i symetrycznym
- brak objawów w czasie snu
- przynajmniej jeden epizod w tygodniu
- początek w 25. roku życia lub wcześniej
- dodatni wywiad rodzinny
- zaburzanie codziennej aktywności.
Tego typu objawy mogą wskazywać na to, że chory cierpi na pierwotną nadpotliwość. Z kolei nadmierna potliwość dotycząca całego ciała może być objawem wtórnej nadmiernej potliwości.
Jeżeli nadmiernemu poceniu się towarzyszą inne objawy, musisz koniecznie poinformować o tym swego lekarza. Gdyż hiperhydroza może być objawem groźnej choroby.
Nadpotliwość – kiedy zgłosić się do lekarza?
Nadmierne pocenie się może być objawem groźnej choroby. Musisz natychmiast pójść do lekarza w przypadku jeśli:
- nadmiernemu poceniu się towarzyszy utrata masy ciała
- nocne poty
- silnemu poceniu się towarzyszą ból w klatce piersiowej, kołatanie serca, gorączka, duszności
- nadmierne pocenie się bez widocznego powodu.
Rozpoznanie hiperhydrozy
Diagnozując nadpotliwość, lekarz na początku określa rodzaj hiperhydrozy: pierwotna lub wtórna. Nadpotliwość pierwotna występuje częściej. Rozpoznanie ustala się głównie na podstawie badania klinicznego.
Rozpoznanie wtórnej nadpotliwości opiera się głównie na podstawie:
- wywiadu chorobowego
- badania fizykalnego
- testu skrobiowo-jodowego, na podstawie którego można wyznaczyć dokładną powierzchnię nadpotliwości. Skórę smaruje się jodyną, a następnie pokrywa skrobią. Obszar nadmiernego wydzielania potu wyraźnie ciemnieje i przybiera kolor fioletowy
- metody grawimetrycznej.
Nadpotliwość – leczenie
W zależności od miejsca i natężenia nadpotliwości dobiera się odpowiednią metodę leczenia.
- Najprostszy i najszybszy sposób to silny antyperspirant.
- Jonoforeza na nadpotliwość
- Leki antycholinergiczne
- Botoks
- Redukcja gruczołów potowych
- Endoskopowa metoda sympatektomii piersiowej.
